Wat zijn precies de bevoegdheden van de executeur?
Welke bevoegdheden heeft de executeur?
De bevoegdheden van de executeur staan in het testament of de executeursbenoeming. De voornaamste taken zijn het beheren van de nalatenschap en het betalen van de schulden.
- Verschillende soorten executeurs
- De taken en bevoegdheden van de executeur
- Wat is ‘het beheer van de nalatenschap’?
- Boedelbeschrijving opstellen
- De verhouding tussen de erfgenamen en de executeur
Verschillende soorten executeurs
In een testament of executeursbenoeming heeft de erflater opgenomen welke bevoegdheden de executeur heeft. Er zijn drie soorten executeurs: de begrafenisexecuteur, de beheersexecuteur en de executeur met afwikkelingsbewind. Ieder met hun eigen bevoegdheden.
De begrafenisexecuteur regelt alleen de begrafenis of crematie. Dat is de eenvoudigste executeur. Ook wel de executeur met 1 ster genoemd. Deze executeur heeft zeer beperkte bevoegdheden.
De beheersexecuteur regelt de erfenis, verkoopt eventuele goederen en de woning. Dat verkopen is beperkt tot voor zover dit nodig is om de schulden van de nalatenschap te betalen. Deze executeur komt het vaakst voor. Ook wel de executeur met 2 sterren genoemd.
De afwikkelingsexecuteur kan de hele erfenis afronden. De executeur heeft geen toestemming van de erfgenamen nodig. De executeur verdeelt de nalatenschap en keert ook de erfdelen uit. Ook wel de executeur met 3 sterren genoemd.
De taken en bevoegdheden van de executeur
In de wet (artikel 4:144 van het Burgerlijk Wetboek) staan de twee belangrijkste taken en bevoegdheden van de executeur:
- Het beheren van (de goederen van) de nalatenschap.
- Het betalen van de schulden van de nalatenschap.
Het doel van deze taken is dat de nalatenschap verdeeld kan worden. De executeur moet ervoor zorgen dat elke erfgenaam het geld of de goederen krijgt waar hij/zij recht op heeft. In de praktijk komen de taken van de executeur op het volgende neer:
- het beheer van de nalatenschap;
- vertegenwoordiging van de erfgenamen;
- het opmaken van een boedelbeschrijving;
- het aanschrijven van schuldeisers en het betalen van schulden;
- informeren van legatarissen en het uitkeren van legaten;
- het verkopen van goederen indien nodig om de schulden te voldoen;
- aangifte erfbelasting (lees ook: De executeur en de erfbelasting);
- de erfgenamen informeren over de uitoefening van zijn taak (lees ook: Wat is de informatieplicht van een executeur?);
- eventueel aanwijzen van een boedelnotaris.
Wat is ‘het beheer van de nalatenschap’?
Er zijn geen wettelijke regels waarin precies staat omschreven wat onder het beheer van de nalatenschap valt. In het algemeen wordt aangenomen dat hieronder alle handelingen vallen die nodig zijn om het vermogen van de nalatenschap in stand te houden. Denk hierbij aan:
- het onderhouden en verzekerd houden van onroerend goed;
- het opzeggen van lopende huurovereenkomsten;
- aangifte erfbelasting verzorgen;
- taxeren van de inboedel en de woning;
- het opzeggen van abonnementen;
- het verkopen van een effectenportefeuille.
Boedelbeschrijving opstellen
De executeur maakt een boedelbeschrijving. Dat is een inventarisatie van de nalatenschap. Dus de bezittingen en de schulden. Er is geen wettelijke termijn voor het opstellen van de boedelbeschrijving. Wel moet sprake zijn van ‘bekwame spoed’, artikel 4:146 Burgerlijk Wetboek. Het opstellen van de boedelbeschrijving mag dus niet onnodig worden vertraagd of uitgesteld. Het kan ook zo zijn dat in het testament een termijn is opgedragen waarbinnen de executeur deze werkzaamheden moet hebben uitgevoerd.
Als er sprake is van een omvangrijke nalatenschap met bijvoorbeeld een onderneming, dan zal een boedelbeschrijving in het algemeen wat meer tijd in beslag nemen dan bij een relatief beperkte nalatenschap.
Nadat de boedelbeschrijving is opgesteld kan de executeur de schuldeisers aanschrijven met het verzoek een opgave te doen van het exacte bedrag van hun vordering. Als dat gereed is kan de executeur de schulden betalen.
De goederen worden verdeeld over de erfgenamen of verkocht door de executeur. Met de opbrengst kunnen schulden worden afbetaald. Zijn er geen schulden meer? Dan wordt het restbedrag verdeeld over de erfgenamen.
De verhouding tussen de erfgenamen en de executeur
Als er een executeur is benoemd, heeft deze de taken en bevoegdheden die in het testament zijn omschreven. De erfgenamen mogen deze taken niet zelf gaan uitvoeren. De executeur hoeft de erfgenamen ook geen toestemming te vragen om die taken uit te voeren. De executeur vertegenwoordigt de erfgenamen en heeft een informatieplicht tegenover deze erfgenamen.