Kennisbank

Wat als de erfenis beneficiair is aanvaard?

• Beneficiair aanvaarden
• Minderjarige erfgenaam
• Aanvaarden via de rechtbank
• De gevolgen voor de executeur

Beneficiair aanvaarden

Een erfgenaam kan een erfenis zuiver aanvaarden, beneficiair aanvaarden of verwerpen. Bij zuiver aanvaarden, aanvaardt de erfgenaam alles. Dus alle bezittingen maar ook de schulden van de erflater. Bij verwerpen, verwerpt de erfgenaam alles. De erfgenaam kan dan ook geen aanspraak maken op goederen uit de erfenis.

Het beneficiair aanvaarden zit er tussenin. De erfgenaam aanvaardt de erfenis, maar onder voorbehoud van een boedelbeschrijving. Er moet dan eerst worden beschreven wat er in de erfenis zit. De erfgenamen of een executeur stellen een overzicht op van alle bezittingen en schulden. Als dan blijkt dat er meer schulden zijn, dan komen die niet voor rekening van de erfgenaam. De erfgenaam wordt hiermee dus beschermd. Lees ook: Wat moet er in de boedelbeschrijving staan?

Een erfenis wordt beneficiair aanvaard als:

• de erfgenamen vermoeden dat er meer schulden dan bezittingen zijn;
• er minderjarige erfgenamen zijn;
• een van de erfgenamen onder bewind staat.

Als eenmaal een keus is gemaakt voor het zuiver of beneficiair aanvaarden of verwerpen van een erfenis, dan kunt u achteraf niet een andere keus maken. Als u dus weet dat er meer schulden zijn dan bezittingen, kunt u niet zomaar een erfenis gaan afhandelen. Als u namelijk begint aan het afhandelen van een erfenis, dan heeft u de erfenis automatisch zuiver aanvaard. Bent u erfgenaam en executeur en wilt u beneficiair aanvaarden? Ga dan eerst langs de rechtbank om de erfenis beneficiair te aanvaarden voordat u, als executeur, begint met het afhandelen van de erfenis.

Minderjarige erfgenaam

Een minderjarige kan niet zelfstandig een erfenis aanvaarden of verwerpen. Dat doet de wettelijke vertegenwoordiger van het kind. In de meeste gevallen is dat de ouder van het kind. De wettelijke vertegenwoordiger kan alleen beneficiair aanvaarden namens het kind, niet zuiver aanvaarden. In bijzondere gevallen kan de wettelijke vertegenwoordiger de kantonrechter vragen om een machtiging om de erfenis te mogen verwerpen.

De kantonrechter kijkt naar het belang van de minderjarige. Als de nalatenschap negatief is, dus meer schulden dan bezittingen, dan is het in het belang van de minderjarige om de erfenis te verwerpen. Dit moet dan worden aangetoond. Bijvoorbeeld door een kort overzicht te maken van de bezittingen en de schulden. Als de erfenis is verworpen hoeft er geen uitgebreide boedelbeschrijving te worden opgesteld.

De keus moet binnen 3 maanden worden doorgegeven. Wordt er geen keuze gemaakt? Dan heeft de minderjarige automatisch beneficiair aanvaard. U kunt niet achteraf een andere keus maken. Ook niet als het kind meerderjarig is.

Deze regels zijn er ter bescherming van de minderjarige. Als er namelijk schulden in de erfenis zitten, en er is namens de minderjarige zuiver aanvaard, dan is de minderjarige aansprakelijk voor de schulden. Dat is een onwenselijke situatie. Daarom kan de wettelijke vertegenwoordiger niet namens de minderjarige zuiver aanvaarden.

Aanvaarden via de rechtbank

In beginsel moet een beneficiaire aanvaarding via de rechtbank. Dan moet de erfgenaam een verklaring afleggen bij de (griffie van de) rechtbank. Hiervoor betaalt de erfgenaam griffierechten. De boedelbeschrijving wordt dan voorgelegd bij de rechtbank.

Ingeval van een minderjarige erfgenaam geldt dat deze na 3 maanden automatisch beneficiair heeft aanvaard. U hoeft dan niet langs de rechtbank, dat scheelt weer griffiekosten.

De gevolgen voor de executeur

Als een erfgenaam beneficiair aanvaard, heeft dat in principe geen gevolgen voor de executeur. Tenzij er onvoldoende vermogen is om alle schulden te betalen. De executeur kan een verklaring afleggen dat er meer bezittingen zijn dan schulden.

De executeur blijft bevoegd en kan zijn of haar taak uitvoeren. De executeur maakt een boedelbeschrijving waarmee hij kan aantonen of er meer bezittingen dan schulden zijn, of andersom.

Als er meer schulden dan bezittingen zijn moet de executeur naar de rechtbank. De rechtbank benoemt dan een vereffenaar die de nalatenschap zal vereffenen. De vereffenaar handelt dan de erfenis verder af. In het testament kan staan dat de erflater wenst dat de executeur ook als vereffenaar wordt benoemd.